کولر آبی

با توجه به اینکه تنوع بالایی در سیستم ها و تجهیزات تهویه مطبوع وجود دارد، همواره انتخاب مناسب ترین سیستم یکی از دغدغه های کارفرمایان و کارشناسان این عرصه بوده است. از این رو در حین انتخاب سیستم تهویه مطبوع مناسب باید عوامل متعددی مثل شرایط آب و هوایی، کاربری محیط مورد نظر، مصرف برق، شرایط و امکانات مورد نیاز برای اجرای سیستم (مثل وجود موتورخانه، پاسیو و تراس) و هزینه اولیه خرید تجهیزات در نظر گرفته شوند. در این مقاله به شما کمک می کنیم تا با نحوه انتخاب تجهیزات تهویه مطبوع مناسب خود آشنا شوید.

انواع تجهیزات تهویه مطبوع

سیستم های تهویه مطبوع متنوعی در ایران تولید و عرضه می شوند که بعضی از آنها پر کاربردتر از سایرین هستند. این تجهیزات به طور کلی شمال موارد زیر می شوند:

• کولر گازی و اسپلیت
• داکت اسپلیت
• فن کویل
• کولر آبی
• هواساز
• ایرواشر
• چیلر تراکمی (هوایی، آبی)
• مینی چیلر (هوایی)

هر یک از این دستگاه ها ویژگی های مختص به به خود را دارند که در ادامه به شرح ویژگی های فن کویل و کولر آبی می پردازیم.

کولر آبی

یکی از تجهیزات قدیمی و شناخته شده برای خنک سازی محیط، انواع کولرهای آبی هستند که به روش سرمایش تبخیری به خنک سازی، تهویه هوا و افزایش رطوبت محیط مورد نظر می پردازند. کولرهای آبی به علت افزایش رطوبت نسبی محیط فقط مناسب استفاده در مناطق گرم و خشک هستند اما در مناطق شرجی با رطوبت نسبی بالای 40 درصد در تابستان (مانند مناطق شمالی یا جنوبی ایران) اصلا توصیه نمی شوند. از نقاط قوت و مزایای کولر آبی می توان به مصرف برق پایین، قیمت مناسب و نصب و سرویس آسان آن ها اشاره کرد.
کولرهای آبی از نظر جهت هوادهی دارای انواع مختلف روبرو زن، پرتابل، بالازن و حتی کولرهای آبی صنعتی (ظرفیت بالا برای سالن ها) هستند و در برندهای متنوع داخلی مثل کولر آبی انرژی، آبسال و... تولید و عرضه می گردند. امروزه در کولرهای آبی از انواع پدهای سلولزی یا پوشالی استفاده می شود که البته پدهای سلولزی به علل مختلف نسبت به پوشال های سنتی کارآمدتر و بهتر هستند.

دستگاه فن کویل

فن کویل از یک فن دمنده و یک مبدل حرارتی (کویل) تشکیل شده است. فن کویل ها با توجه به نیاز پروژه و محل نصب در انواع و اشکال مختلفی تولید می شوند که عبارتند از فن کویل سقفی توکار و روکار، دیواری، زمینی و کاستی. فن کویل ها همچنین از نظر اجرای لوله کشی به دو نوع دو لوله ای و چهار لوله ای تقسیم می گردند. قیمت فن کویل به نوع و ظرفیت آن بستگی دارد.
این دستگاه ها با اجزا و تجهیزات دیگری مانند فیلتر هوا، بلورفن، الکتروموتور و سینی تقطیر کامل می شوند. در واقع فن کویل نوعی مبدل حرارتی است که در فصل گرما، آب سرد تولیدشده توسط چیلر و در فصل سرما آب گرم تامین شده توسط دیگ موتورخانه یا پکیج گازسوز در داخل کویل مسی آن به گردش در می آید. با مکش هوا به داخل فن کویل و پس از فیلتر شدن از سطح کویل گرم یا سرد عبور کرده و هوای محیط مورد نظر خنک یا گرم می گردد.

کولر گازی و اسپلیت

کولرهای گازی از محبوب ترین سیستم های تهویه مطبوع هستند که از دو بخش شامل یونیت داخلی و یونیت خارجی تشکیل شده اند و به همین دلیل به آنها کولر اسپلیت (Split به معنی دو تکه یا جدا از هم) گفته می شود. کولرهای گازی در انواع کولر گازی ایستاده، دیواری و پرتابل با ظرفیت های متنوع، تحت برندهای مختلف ایرانی و خارجی عرضه می شوند. انتخاب نوع و ظرفیت مناسب کولرگازی بستگی به کاربری و متراژ محیط مورد نظر شما دارد. از این رو بهتر است با کارشناسان و متخصصان این سیستم های سرمایش و گرمایش مشاوره بگیرید.

با افزایش دما در فصول گرم سال، انتخاب یکی از تجهیزات خنک کننده در ساختمان ها از اقدامات مهم افراد به شمار می آید. از این رو انواع زیادی از این سیستم های سرمایشی تولید و به بازار عرضه می شوند. کولر گازی و کولر آبی جزو رایج ترین این تجهیزات در میان سایر سیستم های خنک کننده هستند. این دو دستگاه از جنبه های مختلفی یک دیگر تفاوت دارند که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم. اما تفاوت اصلی این دو دستگاه در میزان مصرف برق آن هاست که در ادامه مطلب مصرف برق کولر گازی و کولر آبی را مقایسه خواهیم کرد.

تفاوت کولر گازی و کولر آبی در یک نگاه

کولر گازی و کولر آبی هر دو از تجهیزات خنک کننده هستند (و البته اسپلیت دارای عملکرد گرمایشی هست) اما تفاوت های زیادی با هم دارند؛ از عمده تفاوت های کولر آبی و اسپلیت موارد زیر هستند:

• کولر آبی برای خنک سازی هوای محیط از روش سرمایش تبخیری استفاده می کند ولی روند سرمایش در کولر گازی بر اساس سیکل تبرید تراکمی و با استفاده از گاز مبرد انجام می گیرد.
• به علت افزایش میزان رطوبت موجود در هوای تولید شده، استفاده از کولر های آبی در مناطق شرجی مثل شمال یا جنوب ایران پیشنهاد نمی گردد. اما اسپلیت رطوبت هوا را کاهش می‌دهد و به همین دلیل استفاده از آن مناسب آب و هوای شرجی می باشد.
• با صرف نظر از ظرفیت و برند، قیمت تمام شده ی کولر گازی به مراتب بیش تر از کولر آبی است.
• کولرهای آبی فقط قابلیت سرمایشی دارند اما کولرهای گازی دارای قابلیت گرمایشی نیز هستند.
• قدرت خنک سازی انواع کولر گازی های مختلف همچون کولر گازی پنجره ای، دیواری، ایستاده و پرتابل بیشتر از کولر آبی است.

مصرف برق کولر آبی بیشتر است یا کولر گازی؟

با توجه به اینکه برای فشرده سازی گاز مبرد در کولر گازی، کمپرسور در آن تعبیه شده است، مصرف برق اسپلیت ها نسبت به کولرهای آبی بسیار بیشتر (حدود 4 برابر) است. چراکه مصرف برق کولر آبی تنها ناشی از برق الکتروموتور و پمپ آب می باشد. همچنین با رعایت نکاتی مانند عدم استفاده از کولر گازی و اسپلیت در ساعات اوج مصرف انرژی، با انتخاب کولر گازی و اسپلیت مجهز به کمپرسور اینورتر، توجه به شرایط عایق کاری ساختمان و... می توان تا حد قابل توجهی مصرف برق آن ها را بهینه سازی کرد.

برج‌‌‌های‌ خنک‌کننده تبخیر آب ، گرمای تولیدشده‌ توسط یک سیکل‌ را رد کرده و دمای سیال‌ را حدوداً تا دمای حباب‌ رطوبت هوای مکان نصب شدن پایین‌ می‌آورند .به بیان ساده‌تر ، برج‌ خنک‌‌ کننده سیستمی می باشد که از آن برای خنک‌ کردن آب در فرآیندهای سردسازی تجهیزات تهویه مطبوع‌، پالایشگاه‌ها ، نیروگاه‌ها و غیره مصرف می شود.

چگونگی‌ گزینش مناسب ترین برج‌ خنک‌ کننده

انواع برج خنک‌ کننده را می توان‌ از چشم‌انداز های متفاوت به تشریح ذیل دسته بندی کرد:

برج‌ خنک‌ کننده مدار‌ باز : در حقیقت همان برج‌های‌ مرسوم تجهیزات تهویه مطبوع‌ است که سیال‌ ناقل‌ گرما پس از وارد شدن به برج‌ و پاشش روی پکینگ ها (که موجب زیاد شدن میزان ارتباط با جریان هوای داخل برج‌ می گردند) سرد شده و پس از ریختن و تجمع آب در تشتک پایین‌ برج ، به وسیله پمپ مجددا به سیکل‌ تبادل‌ گرما در سیستم‌ تهویه مطبوع‌ باز می شود.

برج خنک کننده مدار بسته : بطور کلی برج های خنک کننده را می توان از دیدگاه موارد زیر بررسی و انتخاب کرد:

• شکل ظاهری (باتل، مکعبی)
• جنس بدنه (گالوانیزه، فایبر گلاس، بتنی)
• نحوه مکش جریان هوا (طبیعی، اجباری)
• سیستم توزیع آب (نازل، تشتک، بازوهای آبگردان)
• نوع عملکرد (برج های خنک کننده مدار باز و مدار بسته)
• نحوه برخورد جریان آب و هوا (جریان متقاطع و جریان مخالف)

نکات انتخاب برج خنک کننده

• از آنجایی که برج های خنک کننده مانند انواع کولر آبی در محیط های باز و در معرض تابش مستقیم نور خورشید هستید، پوشش مناسب ژل کت نوپیتل کلیکل (NPG) برای مقاوم سازی بدنه برج در برابر اشعه ماوراء بنفش نور خورشید الزامی است.
• با توجه به اینکه تمام قطعات داخلی برج خنک کننده همیشه در تماس مستقیم با آب هستند، برای جلوگیری از زنگ زدگی و پوسیدگی قطعات فلزی برج خنک کننده باید دقت کنید که تمامی قطعات اصلی مانند استراکچر و قطعات فرعی (پیچ ها، مهره ها و ...) از فولاد ضدزنگ و یا آهن با روکش گالوانیزه تولید شده باشند.
• پکینگ های آب داخل برج خنک کننده باید از طرح و جنس مناسب انتخاب شوند. پکینگ ها معمولاً از ورق های PVC یا PP با گرید دارویی آنتی باکتریال و با ضخامت 400 میکرون هستند.
• برای بالا بردن طول عمر الکترو موتور و کاهش صدای فن در زمان راه اندازی برج های خنک کننده، از بالانس استاتیک و داینامیک فن برج اطمینان کامل حاصل نمایید.
• زمان سفارش برج های خنک کننده با ظرفیت های بالا بهتر است از سیستم انتقال نیرو مجهز به گیربکس استفاده شود.
• نصب نردبان جهت دسترسی آسان به بخش های مختلف برج از جمله الکتروموتور و.. و همچنین تعمیر و نگهداری در ظرفیت های بالا الزامی است.